Columbarium

Begraven, cremeren en gedenken zijn de primaire functies van De Nieuwe Ooster, de grootste begraafplaats van Amsterdam. Met een omvang van 33 ha en 28.000 graven is De Nieuwe Ooster bovendien één van de omvangrijkste begraafplaatsen van Nederland. De begraafplaats is grofweg in drie fases aangelegd: in 1889, 1915 en 1928. De eerste en tweede fase zijn ontworpen door Leonard Springer, de derde door de dienst publieke werken van de gemeente Amsterdam. Sinds 2003 is De Nieuwe Ooster een rijksmonument. In 2005 heeft Karres en Brands een structuurplan opgesteld voor begraafplaats De Nieuwe Ooster. Het plan geeft richting aan nieuwe ontwikkelingen en bewaakt de samenhang van het geheel. Het versterken van de drie verschillende zones, die voortkomen uit de ontstaansgeschiedenis, staat daarbij centraal. In de afgelopen jaren zijn verschillende deelplannen opgesteld die in fasen worden uitgevoerd. Als onderdeel van het asbestemmingsgebied van De Nieuwe Ooster heeft Karres en Brands het Columbarium – een urnenmuur – ontworpen. 

In onze veranderende maatschappij veranderen ook de gebruiken en rituelen rondom het begraven. Een toegenomen vraag naar urnengraven bood de mogelijkheid een columbarium te maken dat een belangrijk ruimtelijk accent vormt in de nieuwe structuur voor het asbestemmingsgebied. Dit gebouw vormt één van de stroken in deze zone en biedt plek aan 1.000 urnen. 

Het columbarium is een langwerpig volume dat doorsneden wordt door paden. De losse gebouwdelen die zo ontstaan worden verbonden door schuine lijnen in de gevel en het dak. In het gebouw zijn verschillende kamers uitgespaard waarin zich de nissen voor de urnen bevinden. Van buiten toont het volume zich als een introverte en stoere zinken sculptuur van 120 meter lang, 5 meter breed en 5 meter hoog. Het contrast met het interieur is groot: de binnenruimtes presenteren zich als besloten, rustige en witte kamers: alleen de witte terrazzo wanden en de lucht zijn zichtbaar. Openingen in de wanden bieden een glimp op de omgeving, en laten het licht gefilterd binnen. De kamers zijn een refugium, en bieden ruimte voor bezinning en contemplatie. In de wanden is een patroon van enkele en dubbele nissen uitgespaard, en op enkele bijzondere plekken is een speciale nis opgenomen.