Fruitspoor

Een oud spoor dat vroeger diende als de levensader tussen de boomgaarden en stroopfabrieken van de fruitregio Haspengouw, wordt nu een bijzondere recreatieve route waar de fruitbeleving op nieuwe manieren centraal staat. De regio Haspengouw omvangt al vele toeristische belevingselementen. Er zijn di­verse fiets- en wandelroutes, proefbelevingen, evenementen, prachtige historische locaties en lokale ondernemingen met een mooi verhaal. Losse parels die vragen om een rijg­snoer dat ze met elkaar verbindt – een route die ze allemaal individueel tot hun recht laat komen en hen inpast in een logisch en geloofwaardig verhaal.

De ontwikkeling van het Fruitspoor heeft als doel om internationaal het verhaal en kwaliteiten van de regio te ver­sterken. De belevingsroute over het voormalige spoortracé (noord) en de oude Romeinse weg (zuid) tonen de rijkdom van de regio en verbinden dorpjes, steden, velden en beken. Zo krijgen oude handelsverbindingen een nieuwe rol als onderdeel van een recreatief netwerk. Beide wegen bieden tel­kens een andere inkijk op de wereld van fruit­boomgaarden, holle wegen, beken en vergezich­ten. Op elke heuvelrug en in elk beekdal krijgen we een andere blik op hoe de Limburgers zich door de eeuwen heen met het landschap heb­ben vervlochten.

Het geheim van Haspengouw zit in de bodem. De regio bevindt zich op de overgang van hoog naar laag, van droog naar nat. Juist die over­gangszones zijn vaak het meest interessant. Zo ook hier, waar hele vruchtbare bodems zijn ont­staan die aan de basis liggen van de fruitindus­trie. Op hoge punten wer­den kerken en burchten gebouwd, hoog en droog en zichtbaar voor de hele omgeving. Op kruis­punten tussen rivieren en strategische handels­routes ontstonden dorpen en steden. De vrucht­bare gronden in de directe omgeving zorgden voor het voedsel voor de inwoners. Kastelen hadden uitzicht over hun velden en konden rijke tuinen aanleggen. Het landschap staat aan de basis van het gebruik en het vestigingsklimaat dat deze regio van oudheid tot moderne tijd heeft gekenmerkt. Dit is wat de regio uniek maakt en waar de iden­titeit en het vakmanschap van het gebied uit ontstaan is.

Het Fruitspoor snijdt door verschillende typen landschap. Zowel het spoortracé als de Romein­se weg trekken zich niets aan van de omgeving. Juist door dat contrast met de omgeving ontstaat een interessante route waar de beleving steeds verandert. Veel van de bestemmingen liggen niet direct aan het spoor. Zo zit het belang van het Fruitspoor wellicht vooral in het aan elkaar rijgen van de dwarsverbindingen om zo de highlights van het hele gebied bereikbaar te maken.

Langs het Fruitspoor komen verschillende belevingssites. Dit zijn plekken waar verleden, he­den en toekomst samenkomen. Waar het DNA van Haspengouw zich in alle facetten toont en de energie leeft onder lokale ondernemers en bestuurders om een boost aan deze plek te geven. Een eerste concrete opgave voor een belevingssite is het ontwerpen van het voormalige stationsplein van Borgloon. Nu de historische stroopfabriek is getransformeerd naar Fruitbele­vingscentrum, moet het plein gaan functioneren als uitvalsbasis voor de route. Het ontwerp faciliteert deze nieuwe functie met een knipoog naar het ver­leden.