Skovlunde

Begin 2014 schreef de gemeente Ballerup een ideeënprijsvraag uit voor de ontwikkeling van Skovlunde, een suburb van Kopenhagen. Vijf teams werden uitgenodigd voor het opstellen van een robuust masterplan voor de lange termijn, gebaseerd op de visie voor een ‘bétere stad’ in plaats van simpelweg ‘meer stad’– met sterkere verbindingen, meer groen en een grote levendigheid. Karres en Brands vormde een team met het Deense bureau Adept en tekende een plan met drie ankerpunten: Skovlunde Verbindingen, Skovlunde Centrum en Skovlunde Typologie. 

Het thema ‘Skovlunde Verbindingen’ is een strategische visie waarin Skovlunde en haar omgeving beter worden ontsloten en onderling worden verbonden door middel van ‘punctuele interventies’ in de openbare ruimte, zoals paden, bruggen, paden langs de oevers van de rivier en speelplekken. Het tweede thema, ‘Skovlunde Centrum’, is een samenhangende visie op het centrum van de suburb, waarbij de openbare ruimte een verbindende rol speelt. De openbare ruimte wordt gestructureerd door een reeks binnenhoven, die refereren aan de morfologie van het historische boerdenerf. Elk binnenhof krijgt een eigen karakter en specifiek ontwerp, dat een divers gebruik mogelijk maakt en de omgeving zo op een slimme wijze activeert. 

Het derde thema richt zich op de 'Skovlunde Typologie'. Er is gezocht naar nieuwe synergieën tussen functies, met oog op de aanzienlijke hoeveelheid aanvullend programma. Binnen de nieuwe bebouwingstypologieën worden wonen, werken, commerciële voorzieningen en ontspanning gecombineerd. Hierdoor blijft het karakter van de bestaande stad bewaard, terwijl er tegelijkertijd een levendig nieuw stadscentrum kan ontstaan. 

In het Masterplan zijn vervolgens een zestal fysieke ruimtes van Skovlunde verder uitgewerkt. De eerste is het stationsplein (‘the gateway’), dat beschikt over een intieme centrale ruimte, waar het openbaar vervoer zich omheen organiseert. De beplanting definieert het plein opnieuw en creëert zichtlijnen richting het centrum. Door de beplanting en bestrating opent zich het plein zo met een duidelijk gebaar naar de stad. Ook het marktplein (‘the garden’) wordt gekaderd door de beplanting, die hier echter in een strak grid staat. Het transparante bladerdak biedt beschutting aan de toekomstige markt en aan het buitenterras van het voorgestelde restaurant.

De derde ruimte is het speelplein, met een groene speelplek als centraal punt. Door de topografie zijn er hoogteverschillen van -1 tot 2 meter, wat een dynamisch speellandschap oplevert. Een grote tribune biedt uitzicht over de speeltuin. Om de boulevard als onderdeel van het centrum te laten functioneren en de noord-zuid verbinding te stimuleren, is een skatebaan in het hart van de boulevard voorzien. De topografie van het skatepark maakt het mogelijk de tunnel volledig te openen, zodat licht en lucht een aangenamere, veilige doorsteek mogelijk maken.

Richting het centrum openen zich de woonclusters naar de actieve, stedelijke zone. Aan de parkzijde, ten oosten, openen ze zich daarentegen naar een natuurlijke, ecologische corridor. Dit versterkt het groene karakter van het gebied; mensen wonen letterlijk aan het park, waar vijvers voor een natuurlijke waterinfiltratie zorgen.

Tot slot wordt het plein beschreven (the forum). Het is een levendige, multifunctionele ruimte: de centrale fontein en betonnen platen worden omringd door het Cultuurhuis en de nieuwe typologie van Skovlunde. Geïntegreerde tribunes, die deel uitmaken van het Cultuurhuis, kunnen tevens worden gebruikt als zitplekken en stimuleren zo de relatie tussen het gebouw en de publieke ruimte. Het plein kan bovendien qua gebruik worden aangepast aan het moment van het jaar; van zomerconcerten tot een ijsbaan in de winter.